ده‌ها تن از صلح‌بانان ناتو در این هفته در شمال کوزوو هنگام درگیری با صرب‌ها مجروح شدند و این نگرانی از تشدید تنش بین صربستان و کوزوو را افزایش داد.

این خشونت ها پس از آن رخ داد که رهبری آلبانیایی قومی کوزوو نیروهای امنیتی به شدت مسلح را برای به دست گرفتن کنترل ساختمان های شهرداری شهر فرستاد، که آخرین چرخش در مناقشه ای است که ریشه آن به درگیری های بالکان در دهه 1990 بازمی گردد.

کوزوو، که اکثریت جمعیت آن را آلبانیایی‌های نژادی و مسلمان تشکیل می‌دهند، در سال 2008، تقریباً یک دهه پس از بمباران ناتو که نیروهای صرب را مسئول سال‌ها بدرفتاری وحشیانه با آلبانیایی‌های قومی، از کوزوو بیرون کرد، استقلال خود را از صربستان اعلام کرد.

از آن زمان، دو کشور بر سر رفتار کوزوو با جمعیت اقلیت صرب خود درگیر شدند.

درگیری‌ها در روزهای اخیر – عمدتاً درگیری‌ها، اما همچنین تیراندازی – زمانی آغاز شد که دولت کوزوو نیروهای امنیتی خود را در چندین شهر مستقر کرد تا شهرداران آلبانیایی قومی را که در انتخابات محلی ماه گذشته پیروز شده بودند، منصوب کند. صرب های محلی عمدتاً آن رای ها را تحریم کرده بودند.

هر یک از طرفین، دیگری را مقصر این درگیری دانسته است. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، روز سه شنبه درگیری های اخیر را «غیرقابل قبول» خواند و گفت که 700 نیروی ذخیره برای کمک به ماموریت حافظ صلح در آنجا مستقر شده بودند که شامل 3800 سرباز قبل از درگیری بود. در واکنش به خشونت ها، الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان، در بیانیه ای که دفترش منتشر کرد، گفت که ارتش را در بالاترین سطح آماده باش قرار داده است.

در اینجا چیزی است که ما می دانیم.

خشونت چگونه آغاز شد؟

درگیری های اخیر در چهار شهرداری شمالی هم مرز با صربستان که خانه اکثر اقلیت صرب کوزوو هستند، متمرکز شد.

ملی گرایان صرب مقیم کوزوو، که بسیاری از آنها هنوز پایتخت صربستان، بلگراد را پایتخت واقعی خود می دانند، در طول دهه گذشته برای مقاومت در برابر ادغام با کوزوو تظاهراتی برگزار کرده اند.

تحریم انتخابات محلی ماه گذشته توسط یک حزب سیاسی صرب در کوزوو انجام شد. در بیانیه ای که چند روز قبل از انتخابات در فیس بوک منتشر شد، این گروه این روند را “غیر دموکراتیک” خواند و از صرب ها خواست در روز رای گیری در خانه بمانند.

در این پست آمده است: «صرب‌ها باید با تحقیر مراقب همه کسانی باشند که برای شرکت در این روند غیرقانونی و نامشروع که برخلاف منافع مردم صربستان است، شرکت می‌کنند.

برای اطمینان از اینکه آلبانیایی‌های قومی که در انتخابات اخیر شهرداری پیروز شدند، می‌توانند پست‌های خود را بر عهده بگیرند، دولت مرکزی کوزوو هفته گذشته نیروهای امنیتی مسلح را به این منطقه اعزام کرد، اقدامی که توسط ایالات متحده، حامی اصلی بین‌المللی کوزوو، به شدت محکوم شد. آنتونی جی. بلینکن وزیر امور خارجه روز جمعه متهم شد رهبری آلبانیایی قومی کوزوو از “تشدید تنش ها در شمال و افزایش بی ثباتی” خبر داد.

در آخر هفته، معترضان صرب در خارج از ساختمان‌های شهرداری در تعدادی از شهرهای صرب‌نشین تجمع کردند و با نیروهای امنیتی کوزوو و نیروهای یک مأموریت حافظ صلح به رهبری ناتو به نام KFOR روبرو شدند.

در مجموع 30 نیروی حافظ صلح ناتو از جمله 19 ایتالیایی و 11 مجارستانی در این درگیری ها مجروح شدند. آقای ووچیچ گفت که بیش از 50 صرب به دلیل جراحات تحت مداوا قرار گرفتند.

فرمانده مأموریت ناتو، سرلشکر آنجلو میکل ریستوچیا، در بیانیه‌ای از هر دو طرف خواست تا “مسئولیت کامل آنچه را که اتفاق افتاده به عهده بگیرند و از تشدید بیشتر تنش جلوگیری کنند.”

تنش ها در منطقه از زمان انتخابات ماه گذشته افزایش یافته بود.

آقای ووچیچ در یک بیانیه تلویزیونی در اوایل روز سه شنبه، آلبین کورتی، نخست وزیر کوزوو را به دامن زدن به خصومت ها متهم کرد. او همچنین از ماموریت حفظ صلح ناتو انتقاد کرد و گفت که این ماموریت در حفاظت از جمعیت صرب شکست خورده است و امکان تصرف غیرقانونی و اجباری شهرداری‌های اکثریت صرب‌نشین توسط دولت کوزوو را فراهم کرده است.

آقای کورتی، نخست وزیر کوزوو، نیروهای ناتو را تحسین کرد و گفت که آنها در تلاش برای مهار “افراط گرایی خشونت آمیز” در خیابان ها بوده اند. او گفت: «در یک دموکراسی جایی برای خشونت فاشیستی وجود ندارد در یک بیانیه در توییتر. وی افزود: «شهروندان از هر قومیت حق دارند از خدمات کامل و بدون محدودیت به مقامات منتخب خود بهره مند شوند.

چه چیزی پشت درگیری است؟

تشدید اخیر بخشی از مناقشه بر سر وضعیت کوزوو است که 15 سال پیش استقلال خود را اعلام کرد، تقریباً یک دهه پس از بمباران 78 روزه ناتو در سال 1999 که نیروهای صرب را از کوزوو راند و سپس درگیر بدرفتاری وحشیانه با آلبانیایی‌های نژادی شدند. .

در حالی که کوزوو مستقل توسط ایالات متحده و بسیاری از کشورهای اروپایی به رسمیت شناخته شده است، صربستان – و همچنین متحدان اصلی آن، روسیه و چین – هنوز از به رسمیت شناختن استقلال کوزوو امتناع می ورزند. این انشعاب را نقض قطعنامه 1244 سازمان ملل دانسته است که به سال 1999 و پایان جنگ کوزوو بازمی گردد.

رئیس‌جمهور ووچیچ و دیگر رهبران صربستان ادعا می‌کنند که کوزوو «قلب» کشورشان است، تا حدی به این دلیل که بسیاری از مکان‌های مورد احترام مسیحیان ارتدوکس را در خود جای داده است. آقای ووچیچ به رسمیت شناختن کوزوو را رد کرده و قول داده است که از صرب های قومی “حفاظت کند”.

ناسیونالیست های صرب در کوزوو با صرب های میانه روتر همراه شده اند که خواستار اجرای توافقنامه ای در سال 2013 شده اند که با میانجیگری اتحادیه اروپا خواستار اعمال خودمختاری برای شهرداری های تحت تسلط صرب ها در شمال است، شرطی که کوزوو از آن نادیده گرفته است.

در فوریه، رهبران کوزوو و صربستان به طور آزمایشی یک توافق صلح را پذیرفتند که با میانجیگری اتحادیه اروپا و توسط ملی گرایان هر دو طرف رد شد. به طور رسمی امضا نشده است.

پس زمینه منطقه ای تنش ها چیست؟

تنش‌ها بین دو جامعه قومی در دهه گذشته به طور مرتب شعله‌ور شده است و این منطقه را به مرکز خشونت‌های غیرقابل پیش‌بینی تبدیل کرده است.

درگیری‌ها در ژوئیه گذشته در پاسخ به قانون جدیدی که صرب‌های قومی ساکن کوزوو را ملزم می‌کند از پلاک‌های صربستان به پلاک‌های کوزوو استفاده کنند، آغاز شد.

تشدید اخیر خصومت ها به عنوان حمله روسیه به اوکراین توجه متحدان مهم کوزوو، ایالات متحده و اتحادیه اروپا را به خود جلب کرده است.

صربستان، نامزد پیوستن به اتحادیه اروپا، قرن ها شریک نزدیک مسکو بوده است. صربستان در حالی که به قطعنامه سازمان ملل در محکومیت حمله روسیه به اوکراین رای مثبت داد، از پیوستن به تحریم های اعمال شده توسط کشورهای غربی علیه مسکو خودداری کرده است.

سرگئی وی. لاوروف وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه در جریان سفر به کنیا گفت: “صرب ها برای حقوق خود در شمال کوزوو می جنگند.” او گفت: «انفجار بزرگی در قلب اروپا در حال وقوع است.

جو اروویچ و اندرو هیگینز گزارش کمک کرد