ده سال پیش، امینه کیلیچ، زمانی که تصمیم گرفت شرکت پوشاک خود را برای کمک به خانواده اش راه اندازی کند، روی بزرگ کردن دو فرزندش در خانه در استانبول متمرکز بود.

خانم کیلیچ که دارای تحصیلات ابتدایی است، گفت که تجارت او که با وام بدون بهره دولت برای کارآفرینان زن آغاز شد، اکنون 60 نفر را استخدام کرده و به 15 کشور صادر می کند. او انگیزه قدرتمندی را به حساب می‌آورد که الهام‌بخش او برای متحول کردن زندگی‌اش است – رئیس جمهور رجب طیب اردوغان – و او را قهرمان زنان خواند.

خانم کیلیچ، 38 ساله، گفت: “به لطف رئیس جمهورم، رئیس شرکت خودم شدم.” او گفت که سال ها به او رای داده است و این کار را دوباره انجام داد تا به او کمک کند تا در روز یکشنبه یک دوره ریاست جمهوری دیگر را بدست آورد.

آقای اردوغان برای از بین بردن جدی ترین تهدید سیاسی برای دو دهه تصدی خود به عنوان سیاستمدار مسلط ترکیه، روی حمایت پرشور یک حوزه انتخابیه که اغلب از آنها قدردانی نمی شود حساب کرد: زنان مذهبی محافظه کار.

در سرتاسر ترکیه، زنان متدین، چه حرفه ای و چه آنهایی که بیرون از خانه کار نمی کنند، نه تنها در تعداد زیادی به آقای اردوغان رای دادند، بلکه دوستان و بستگان خود را نیز تشویق کردند که همین کار را انجام دهند. زنان همچنین در سراسر کشور در حزب حاکم عدالت و توسعه او فعال هستند، از فعالانی که پیام‌های حزبی را در میان همسایگان خود برای نوشیدن چای پخش می‌کنند تا ده‌ها زن که نماینده حزب در پارلمان هستند.

اتحاد این زنان و آقای اردوغان یک دیدگاه مشترک محافظه کار مسلمان در مورد نقش زنان در جامعه ترکیه است، اول به عنوان مادر و همسر، دوم به عنوان اعضای نیروی کار. در یک کشور کاملاً سکولار که در آن زنانی که موهای خود را می‌پوشانند برای مدت طولانی از ورود به دانشگاه و مشاغل دولتی محروم بودند، بسیاری از زنان مؤمن، آقای اردوغان را محافظ خود می‌دانند، زیرا او برای رفع این قوانین تلاش می‌کرد.

رای دادن در ترکیه، به ویژه برای جامعه ما، تنها به انتخاب کسی نیست. اوزلم زنگین، یک قانونگذار و یکی از اعضای ارشد زن حزب آقای اردوغان، گفت: این تصمیم گیری درباره زندگی شماست.

او گفت که برای بسیاری از زنان محافظه‌کار، تلخی محدود شدن جاه‌طلبی‌هایشان با ابراز علنی اعتقاداتشان عمیق است و حتی بر فرزندان کسانی که آن را تجربه کرده‌اند نیز تأثیر می‌گذارد. این رنجش همچنین به قدردانی فوق العاده از آقای اردوغان دامن می زند.

خانم زنگین گفت: «اردوغان را بسیار دوست دارند، زیرا او زندگی مردم را تغییر داد.

برق بین آقای اردوغان و حامیان زنش در یک راهپیمایی زنان دو روز قبل از دور دوم انتخابات در 28 مه از سالن کنفرانس استانبول عبور کرد. هزاران زن، برخی با نوزادان یا کودکان، سالن را پر کردند، برای سرودهای تبلیغاتی دست زدند و دستان خود را تکان دادند و چراغ قوه تلفن همراه خود را برای استقبال از او روی صحنه بالا گرفتند.

آقای اردوغان با تشویق شدید گفت: “زنان مهمترین قهرمانان مبارزه ما برای خدمت به کشور هستند.”

او به مخاطبانش یادآوری کرد که به دلایل محافظه کارانه، لغو ممنوعیت روسری و تبدیل ایاصوفیه، یکی از گنجینه های معماری ترکیه، از یک موزه به مسجد، عمل کرده است. و او قول جدیدی داد که برای زنانی که بیرون از خانه کار نمی‌کنند، حقوق بازنشستگی بخواهد و تشویق‌های بیشتری را برانگیخت.

آقای اردوغان گفت: ما صندوق های رای را می شکافیم. «فقط خودت نرو. باید مطمئن شوید که خانواده‌ها، همسایگان و اقوام دورتان نیز پای صندوق‌های رای می‌روند.»

“زنان با شما هستند!” جمعیت شعار می دادند

پیروان وفادار آقای اردوغان در میان محافظه کاران ریشه در تاریخ ترکیه دارد.

این کشور اگرچه جامعه ای عمدتا مسلمان است، اما در سال 1923 به عنوان یک دولت سکولار تأسیس شد. این امر به دولت نظارت بر نهادهای دینی و قدرتی داد تا نمایش های آشکار دینداری را از حوزه عمومی دور نگه دارد.

برخی از ترک‌ها آن سکولاریسم را به عنوان ستون پایه‌گذار جمهوری ارزشمند می‌دانند. اما بسیاری از افراد مؤمن، از جمله زنانی که احساس می‌کردند از آنها شهروند درجه دو می‌شود، رتبه‌بندی کرد. برخی از زنان برای حضور در دانشگاه مجبور شدند حجاب خود را بردارند. دیگران کلاه گیس می پوشیدند.

خانم زنگین، نماینده مجلس گفت که او به مدت 20 سال به عنوان وکیل کار کرده است، بدون اینکه حتی اجازه ورود به دادگاه را داشته باشد زیرا موهای خود را پوشانده است.

او گفت: «اگر شما یک متهم یا یک طرف آسیب دیده بودید، می توانستید وارد دادگاه شوید، اما نه به عنوان وکیل. “این غیر قابل درک بود.”

از زمانی که آقای اردوغان در سال 2003 به عنوان یک سیاستمدار جاه طلب اسلامگرا وارد صحنه ملی شد، نخبگان سکولار ترکیه را کنار گذاشته و قدرت بیشتری را در دستان خود تثبیت کرده است. در طول راه، او فشار آورد تا محدودیت های روسری را شل کند.

این محدودیت ها در سال 2008 در محوطه دانشگاه ها برداشته شد و در سال 2013 چهار زن محجبه از حزب آقای اردوغان برای اولین بار به عضویت پارلمان درآمدند. اکنون تعداد آنها بسیار زیاد است و محافظه کاران همچنان با آرای خود از آقای اردوغان تشکر می کنند.

ادا یورتسون، مربی مهدکودک، گفت: «احساس می‌کنم به او بدهی دارم. “من خیلی به او مدیونم زیرا اکنون می توانم آزادانه زندگی کنم.”

دیدگاه آقای اردوغان از خانواده محافظه کارانه باقی می ماند و این عقیده را مقدس می داند که ازدواج فقط بین یک مرد و یک زن و ترجیحا دارای سه فرزند باشد. ایده او از آزادی شخصی، فضای کمی برای افراد LGBTQ در ترکیه باقی می گذارد.

او در جریان تجمع زنان گفت: «ما معتقدیم خانواده مقدس است. اکنون باید در برابر این روندهایی که مانند طاعون در حال گسترش هستند اقدامات احتیاطی انجام دهیم.

قانون اساسی ترکیه به مردان و زنان حقوق مساوی اعطا می کند و قانون کار این کشور تبعیض جنسیتی را ممنوع می کند. اما طبق گزارش سال گذشته سازمان ملل متحد، زنان همچنان 15.6 درصد کمتر از مردان درآمد دارند.

در سال 2021، آقای اردوغان با خروج ترکیه از معاهده بین المللی جلوگیری از خشونت علیه زنان که در سال 2011 امضا کرده بود، گروه های حقوق بشری را شوکه کرد. مدافعان زنان قوانین خشونت خانگی این کشور را قوی می دانند اما می گویند که سوء استفاده فیزیکی و جنسی علیه زنان همچنان رایج است و اغلب اوقات. گزارش نشده یا به درستی توسط مقامات بررسی نمی شود.

نمایندگی سیاسی زنان در دوره ریاست آقای اردوغان افزایش یافته است و زنان در انتخابات این ماه حدود 120 کرسی در پارلمان 600 عضوی به دست آوردند. با این حال، گزارش سازمان ملل می‌گوید که بیشتر زنان در کمپین‌های تبلیغاتی، ارتباطات یا نقش‌های حمایتی کار می‌کنند، نه در تصمیم‌گیری در سطوح بالا.

نور سینم کورو، استاد دانشگاه فرهنگ استانبول که در مورد گروه های زنان حزبش مطالعه کرده است، گفت که آقای اردوغان در استفاده از قدرت زنان متدین و محافظه کار در سیاست های مردمی در ترکیه پیشگام بوده است. او گفت که بسیاری در محله های خود کار می کنند و نظرات حزب را از طریق جلسات غیررسمی یا فعالیت های مذهبی منتشر می کنند و در عین حال اطلاعاتی را برای بازخورد به حزب جمع آوری می کنند.

خانم کورو گفت: “اینکه شعبه های زنان هر هفته، هر روز روی زمین هستند، به این معنی است که آنها جامعه را به خوبی تحلیل می کنند.” این داده ها به سخنرانی های اردوغان در تلویزیون بازمی گردد.

او افزود که این فعالان به شدت به آقای اردوغان وفادار می مانند و او را کلیدی برای آینده ترکیه می دانند.

خانم کورو با جمع بندی نظرات آنها گفت: “ما باید از او محافظت کنیم.” اردوغان از ما محافظت می کند.

این پیوند به این معنی است که سرسخت ترین حامیان زن آقای اردوغان تمایل دارند مشکلات کشور، از جمله بحران دردناک هزینه های زندگی را به او منتقل کنند و در عوض سایر اعضای حزب او یا قدرت های خارجی را مقصر بدانند.

دشمنان آقای اردوغان می گویند که او قدرت زیادی به دست آورده است و او را متهم می کنند که کشور را به سمت حکومت یک نفره سوق می دهد. اما کنترل گسترده او وفادارانش را آزار نمی دهد. برعکس، آنها می گویند او برای انجام کارش به آن نیاز دارد.

مینا مورات، 26 ساله، گفت که به آقای اردوغان و حزبش رای داد زیرا آنها از حق او برای پوشاندن موهایش محافظت کردند.

او به یاد می آورد: «معلم من در مدرسه کلاه گیس روی روسری سرش می گذاشت. زنان به دلیل روسری‌هایشان نمی‌توانستند در دانشگاه تحصیل کنند و نمی‌توانستند مشاغل دولتی پیدا کنند.»

اکنون، خانم مورات در یک فروشگاه لباس که مخصوص زنان محافظه‌کار است، با روسری‌هایی در طیف وسیعی از رنگ‌ها و الگوها کار می‌کند.

او گفت: “اکنون می توانیم شیک و محافظه کارانه لباس بپوشیم.”